Πολυώνυμο

Μια αλγεβρική παράσταση λέγεται Πολυώνυμο, όταν μεταξύ των μεταβλητών της

  • σημειώνονται μόνο οι πράξεις της πρόσθεσης και του πολλαπλασιασμού, είναι άθροισμα μονωνύμων.
  • οι εκθέτες των μεταβλητών της είναι φυσικοί αριθμοί.
  • Βρίσκεται στην ανηγμένη μορφή, δηλαδή έχουν ολοκληρωθεί οι αναγωγές ομοίων όρων. 

Για παράδειγμα η παράσταση $$2{x^2}y + 3{x^2}y - x{y^2} - 2x{y^2}$$ είναι το πολυώνυμο $$5{x^2}y - 3x{y^2}$$.

Ορολογία

πολυώνυμο

  • Όρος λέγεται κάθε μονώνυμο του πολυωνύμου.
  • Διώνυμο ονομάζεται το πολυώνυμο με δυο όρους, $${x^2} - {y^2}$$.
  • Διώνυμο ονομάζεται το πολυώνυμο με τρεις όρους,$${x^2} - 2xy + {y^2}$$.

.

  • βαθμόςΒαθμός  ενός πολυωνύμου ως προς μία ή περισσότερες μεταβλητές του, είναι ο μεγαλύτερος από τους βαθμούς των όρων του.

     

     

  • Ίσα είναι τα πολυώνυμα που έχουν ίσα μονώνυμα. $${x^2} - 2xy + {y^2}$$ = $$a{x^2} + \beta xy + \gamma {y^2}$$, αν $$a = 1$$ & $$\beta  =  - 2$$ & $$\gamma  = 1$$
  • Αντίθετα είναι  τα πολυώνυμα που έχουν μονώνυμα με αντίθετους συντελεστές  Τα πολυώνυμα $${x^2} - 2xy + {y^2}$$ και $$a{x^2} + \beta xy + \gamma {y^2}$$ είναι αντίθετα αν $$a = -1$$ & $$\beta  =   2$$ & $$\gamma  = -1$$

 

  • Σταθερό πολυώνυμο είναι κάθε αριθμός. Είναι πολυώνυμο μηδενικού βαθμού.
  • Μηδενικό πολυώνυμο είναι το μηδέν. Δεν ορίζεται βαθμός.
  • Πολυώνυμο μιας μεταβλητής
    • Το πολυώνυμο $$ - 3x{\rm{ }} + {\rm{ }}2{x^2}{\rm{ }} + {\rm{ }}5$$ έχει μία μεταβλητή την x και για συντομία συμβολίζεται P(x) ή Q(x) ή A(x) κ.τ.λ.
    • Μπορούμε να το γράψουμε έτσι, ώστε κάθε όρος του να είναι μεγαλύτερου βαθμού από τον επόμενό του.Δηλαδή, P(x) =$$2{x^2}{\rm{ }} - {\rm{ }}3x{\rm{ }} + {\rm{ }}5$$. Τότε, λέμε, ότι γράφουμε το πολυώνυμο κατά τις φθίνουσες δυνάμεις του x
    • H αριθμητική τιμή του πολυώνυμου P(x) για x = 5, συμβολίζεται με P(5) και είναι: P(5) = 2·52- 3·5 + 5 = 50 - 15 + 5 = 40.
 Πράξεις πολυωνύμων

Μπορούμε να προσθέσουμε, να αφαιρέσουμε, ή να πολλαπλασιάσουμε πολυώνυμα, χρησιμοποιώντας τις ιδιότητες των πραγματικών αριθμών, όπως φαίνεται στα επόμενα παραδείγματα:

Πρόσθεση

(x3 + 2x2 - 5x + 7) + (4x3 - 5x2 + 3)

=  x3 + 2x2 - 5x + 7 + 4x3 - 5x2 + 3 =

=  (1 + 4)x3 + (2 - 5)x2 - 5x + (7 + 3) =

=  5x3 - 3x2 - 5x + 10       [Πολυώνυμο 3ου βαθμού]

 

(2x3 - x2 + 1) + (-2x3 + 2x - 3) =  

=  2x3 - x2 + 1 - 2x3 + 2x - 3 =

=  -x2 + 2x - 2       [Πολυώνυμο 2ου βαθμού]

   

(x3 - 3x2 - 1) + (-x3 + 3x2 + 1)  = 

= x3 - 3x2 - 1 - x3 + 3x2 + 1 = 0       [Μηδενικό πολυώνυμο]

 

Αφαίρεση

(x3 + 2x2 - 5x + 7) - (4x3 - 5x2 + 3)  

=  x3 + 2 x2 - 5x + 7 - 4x3 + 5x2 - 3

=  -3x3 + 7x2 - 5x + 4       [Πολυώνυμο 3ου βαθμού]

 

Πολλαλασιασμός
(x2 + 5x)(2x3 + 3x - 1) = 

=  x2(2x3 + 3x - 1) + 5x(2x3 + 3x - 1)

=  2x5 + 3x3 - x2 + 10x4 + 15x2 - 5x

=  2x5 + 10x4 + 3x3 + 14x2 - 5x       [Πολυώνυμο 5ου βαθμού]

Για το βαθμό του αθροίσματος και του γινομένου δυο πολυωνύμων ισχύει ότι:

  • Αν το άθροισμα δυο μη μηδενικών πολυωνύμων είναι μη μηδενικό πολυώνυμο, τότε ο βαθμός του είναι ίσος ή μικρότερος από το μέγιστο των βαθμών των δυο πολυωνύμων.
  • Ο βαθμός του γινομένου δυο μη μηδενικών πολυωνύμων είναι ίσος με το άθροισμα των βαθμών των πολυωνύμων αυτών. 

Διαίρεση

  • Αν έχουμε δύο πολυώνυμα Δ(x) (διαιρετέος) και δ(x) (διαιρέτης) με δ (x) ≠ 0 και
  • κάνουμε την διαίρεση Δ(x) : δ(x) ,
  • τότε βρίσκουμε ένα μοναδικό ζεύγος πολυωνύμων
  • π(x) (πηλίκο) και υ(x) (υπόλοιπο) ,
  • για τα οποία ισχύει:
  • Δ(x) = δ(x) π(x) + υ(x) (Ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης), όπου το υ(x) ή είναι ίσο με μηδέν ή έχει βαθμό μικρότερο από το βαθμό του δ(x).

Δείτε  παραδείγματα διαίρεσης

 

» Το λεξικό "Μαθηματική ορολογία"