Μαθηματικά & Επιστήμες

Μαγνήτες ονομάζονται τα σώματα που έχουν την ιδιότητα να έλκουν ορισμένα σιδηρομαγνητικά υλικά, όπως ο σίδηρος, το νικέλιο και το κοβάλτιο.

Μαγνητικοί πόλοι ονομάζονται οι δύο περιοχές του μαγνήτη στις οποίες οι μαγνητικές ιδιότητες είναι εντονότερες.

 Οι όμοιοι μαγνητικοί πόλοι έλκονται οι διαφορετικοί απωθούνται με δύναμη που μικραίνει όσο η απόσταση των μαγνητών αυξάνεται.

Γήινος μαγνητισμός

Η μαγνητική βελόνα μιας πυξίδας προσανατολίζεται πάντα προς το Βορρά, επειδή η Γη συμπεριφέρεται ως τεράστιος μαγνήτης. Ο νότιος πόλος του γήινου μαγνήτη, ο νότιος μαγνητικός πόλος της Γης, βρίσκεται κοντά στο βόρειο γεωγραφικό πόλο, ενώ ο βόρειος πόλος του γήινου μαγνήτη, ο βόρειος μαγνητικός πόλος της Γης βρίσκεται κοντά στο νότιο γεωγραφικό.

Η μάζα ενός σώματος εκφράζει το ποσό της ύλης από το οποίο αποτελείται. Η μάζα ενός υλικού σώματος είναι το άθροισμα της μάζας των μορίων του. Όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα των μορίων και το πλήθος τους, τόσο μεγαλύτερη είναι και η μάζα του σώματος.

Μονάδα μέτρησης της μάζας είναι το χιλιόγραμμο ή κιλό (1 Kg). Το πρότυπο χιλιόγραμμο φυλάσσεται στο Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στο Παρίσι. Το πολύτιμο αυτό πρότυπο είναι κατασκευασμένο από κράμα πλατίνας και ιριδίου και φυλάσσεται με μεγάλη προσοχή σε σταθερές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας.

Είναι το όργανο της όρασης. Οι φωτεινές ακτίνες ανακλώνται και διαχέονται πάνω σε όλα τα αντικείμενα. Έτσι κάποιες από αυτές φτάνουν στα μάτια μας.

• Κόρη: ονομάζεται το άνοιγμα στο κέντρο της ίριδας, από όπου περνά το φως.Η διάμετρος της κόρης αλλάζει ανάλογα με τη φωτεινότητα. Με τον τρόπο αυτό ρυθμίζεται η ποσότητα του φωτός που περνά στο μάτι.
• Κρυσταλλοειδής φακός: Το φως περνά μέσα από τον κρυσταλλοειδή φακό. Η καμπυλότητα του συγκλίνοντα αυτού φακού μεταβάλλεται, έτσι ώστε το είδωλο να σχηματίζεται πάντοτε καθαρό στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Πίσω από τον κρυσταλλοειδή φακό, στο εσωτερικό του ματιού υπάρχει ένα διάφανο ζελέ.
• Αμφιβληστροειδής χιτώνας: Ο αισθητήριος χιτώνας του ματιού. Εδώ σχηματίζεται το είδωλο των αντικειμένων που παρατηρούμε. Η επιφάνειά του είναι καλυμμένη από εκατομμύρια φωτοευαίσθητα οπτικά κύτταρα.
• Οπτικό νεύρο: Το οπτικό νεύρο συνδέει τον αμφιβληστροειδή χιτώνα με τον εγκέφαλο. Μεταφέρει το οπτικό ερέθισμα από το μάτι στον εγκέφαλο. 
• Ίριδα: ονομάζεται το χρωματιστό μέρος του ματιού. Είναι ένα διάφραγμα, στο κέντρο του οποίου υπάρχει ένα άνοιγμα, η κόρη, από όπου περνά το φως.
• Κερατοειδής χιτώνας: Προστατεύει το φακό του ματιού. Ο χώρος αναμεσα στον κερατοειδή χιτώνα και το φακό είναι γεμάτος με υγρό.

 Κατά τη μετάδοση της θερμότητας με αγωγή, τα μόρια του σώματος που βρίσκονται σε περιοχές με υψηλότερη θερμοκρασία μεταδίδουν τη θερμότητα σε γειτονικά τους μόρια που βρίσκονται σε περιοχές με χαμηλότερη θερμοκρασία. Η μετάδοση μπορεί να γίνεται και από μόρια ενός σώματος σε μόρια άλλου σώματος χαμηλότερης θερμοκρασίας, όταν τα σώματα είναι σε επαφή.

 Τα θερμομονωτικά σώματα ή αλλιώς κακοί αγωγοί της θερμότητας δεν επιτρέπουν τη μετάδοση της θερμότητας με αγωγή (π.χ. ο αέρας), σε αντίθεση με τους καλούς αγωγούς που την επιτρέπουν (π.χ. τα μέταλλα).

Δείτε ένα σχετικό βίντεο ...

Οι φυσικές καταστάσεις που βρίσκονται τα σώματα είναι τρεις, η στερεά (τα μόρια βρίσκονται πολύ κοντά κι οι δυνάμεις μεταξύ τους είνα πολύ μεγάλες) η υγρή και η αέρια (τα μόρια βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις κι οι δυνάμεις μεταξύ τους είναι μηδενικές). Όπως φαίνεται και στην εικόνα τα στερεά έχουν σταθερό όγκο και σχήμα, τα υγρά σταθερό όγκο αλλά παίρνουν το σχήμα του δοχείου και τα αέρια καταλαμβάνουν όλο το χώρο που τους διατίθεται.

Τα σώματα μπορούν να περάσουν από τη μια κατάσταση στην άλλη με απορρόφηση ενέργειας (θέρμανση) ή αποβολή ενέργειας (ψύξη). Όπως φαίνεται και στην εικόνα, στις περιοχές όπου συνυπάρχουν οι καταστάσεις η ενέργεια που απορροφάται χρησιμοποιείται για την εξασθένιση των διαμοριακών δυνάμεων, έτσι η θερμοκρασία μένει σταθερή. Όταν υπάρχει μια μόνο κατάσταση η απορρόφηση ενέργειας σχετίζεται με την αύξηση της κινητικής ενέργειας των μορίων.

Στην εικόνα φαίνονται οι μετατροπές των φυσικών καταστάσεων:

•  Εξάτμιση
• Βρασμός (εξαέρωση)
• Συμπύκνωση
• Πήξη
• Τήξη

 Όταν στα υγρά και στα αέρια υπάρχουν περιοχές με διαφορετική θερμοκρασία, τα μόρια μετακινούνται από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη προς τις περιοχές με τη μικρότερη θερμοκρασία. Κατά τη μετακίνησή τους αυτή μεταφέρουν ενέργεια. Μακροσκοπικά τη μετακίνηση αυτή την αντιλαμβανόμαστε ως ρεύματα.

 Δείτε ένα σχετικό βίντεο ...

 ονομάζονται οι πηγές ενέργειας που εξαναντλούνται και υποβαθμίζονται με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό από το ρυθμό με τον οποίο  τις δημιουργεί η φύση.

Τα αποθέματα όμως του πετρελαίου και του φυσικού αερίου είναι περιορισμένα, ενώ τα κοιτάσματα των ορυκτών ανθράκων ολοένα και λιγοστεύουν. Ο ρυθμός με τον οποίο αντλούμε και υποβαθμίζουμε αυτές τις πηγές ενέργειας είναι πολύ μεγαλύτερος από το ρυθμό με τον οποίο η φύση τις δημιουργεί.

Επιπλέον όμως είναι και ρυπογόνες. Η διάσπαση των μορίων τους κατά την καύση ελευθερώνει άτομα άνθρακα που είτε σχηματίζουν μόρια που παραμένουν στην ατμόσφαιρα ως αιθάλη είτε ενώνονται με άτομα οξυγόνου δημιουργώντας μόρια βλαβερών αερίων.

Μίγματα ονομάζονται οι ουσίες που προκύπτουν από την ανάμειξη χημικών στοιχείων ή χημικών ενώσεων.

Διαλύματα ή ομογενή μίγματα ονομάζονται τα μίγματα στα οποία δεν μπορούμε να διακρίνουμε τα συστατικά τους, ακόμη και αν χρησιμοποιούμε μικροσκόπιο.

Ετερογενή ονομάζονται τα μίγματα στα οποία μπορούμε να διακρίνουμε τα συστατικά τους με γυμνό μάτι ή με το μικροσκόπιο.

Ίζημα ονομάζεται η επιπλέον ποσότητα στερεής ουσίας που προσθέτουμε και δε διαλύεται, αλλά κατακάθεται στον πυθμένα του δοχείου.

Τα μιτοχόνδρια είναι κυτταρικά οργανίδια που χρησιμεύουν για την παραγωγή ενέργειας στο κύτταρο

ονομάζεται η είσοδος ενός μικροοργανισμού στο σώμα μας.  Η είσοδος των μικροοργανισμών στο σώμα μας γίνεται κυρίως από το στόμα, τη μύτη ή από ανοιχτά τραύματα.

Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ή όπως ονομάζονται αλλιώς τα μικρόβια, μεταδίδονται στον άνθρωπο από την επαφή με μολυσμένα άτομα, ζώα ή αντικείμενα, με μολυσμένες τροφές ή νερό, αλλά και μέσω του αέρα.
Οι μικροοργανισμοί οι οποίοι αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με την παραγωγή κατάλληλων αντισωμάτων από το ανοσοποιητικό σύστημα, την άμυνα του οργανισμού. Η διαδικασία αυτή διαρκεί μερικές μέρες. Παράλληλα, στον οργανισμό μας δημιουργούνται ειδικά κύτταρα, που λέγονται κύτταρα μνήμης, έτσι ώστε, αν έρθουμε ξανά αντιμέτωποι με το ίδιο μικρόβιο, να είναι άμεση η ανάπτυξη αντισωμάτων.

Μονοκύτταρος ονομάζεται ο οργανισμός που αποτελείται από ένα μόνο κύτταρο.  Περιλαμβάνονται τα βακτήρια, οι μύκητες, τα πρωτόζωα και οι ιοί. Κάποιοι από αυτούς τους οργανισμούς είναι παθογόνοι, οι περισσότεροι όμως είναι χρήσιμοι. 

 Στους μονοκύτταρους οργανισμούς το ένα μοναδικό κύτταρο πρέπει να εκτελεί όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Η αμοιβάδα αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ζει στα στάσιμα νερά και κινείται απλώνοντας το κυτταρόπλασμά της προς διάφορες κατευθύνσεις. Έτσι, δεν έχει ποτέ σταθερό σχήμα.

Μονωτές ονομάζονται τα υλικά μέσα από τα οποία δεν είναι δυνατή η ροή του ηλεκτρικού ρεύματος.

Μονωτές είναι το ξύλο, το ύφασμα, το γυαλί και τα πλαστικά.

Μόριο είναι το μικρότερο τμήμα ενός υλικού που διατηρεί τις ιδιότητές του.

Τα στερεά, υγρά και αέρια υλικά σώματα

Τα υλικά σώματα τα διακρίνουμε εύκολα σε στερεά, υγρά και αέρια, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Τα μόρια όλων των υλικών σωμάτων κινούνται συνεχώς και τυχαία προς όλες τις κατευθύνσεις.
Στα στερεά σώματα τα μόρια κινούνται πολύ κοντά το ένα στο άλλο και κοντά σε μόνιμες θέσεις τις οποίες δεν αλλάζουν, έτσι ώστε ούτε να πλησιάζουν μεταξύ τους ούτε να απομακρύνονται.
Στα υγρά σώματα, τα μόρια κινούνται αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, αλλά παραμένουν κοντά το ένα στο άλλο χωρίς να πλησιάζουν ή να απομακρύνονται μεταξύ τους.
Στα αέρια σώματα, τα μόρια κινούνται ελεύθερα αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, χωρίς να πλησιάζουν πολύ μεταξύ τους, μπορούν όμως να απομακρύνονται το ένα από το άλλο όσο είναι δυνατό.

ονομάζουμε τα διάφορα πρόσωπα με τα οποία εμφανίζεται η ενέργεια. Τέτοιες είναι:

• κινητική: ενέργεια που έχει ένα σώμα λόγω της κίνησής του
• δυναμική: ενέργεια που έχει ένα σώμα λόγω της θέσης του ή των δυνάμεων που ασκούνται σε αυτό
• θερμική: κινητική ενέργεια των μορίων σώματος λόγω των συνεχών και τυχαίων κινήσεών τους
• θερμότητα: ενέργεια που μεταδίδεται από ένα θερμότερο σε ένα άλλο ψυχρότερο σώμα
• ηλεκτρική: ενέργεια που μεταφέρεται μέσα από τα ηλεκτρικά κυκλώματα
• πυρηνική: ενέργεια που προκύπτει από την πυρηνική σχάση και σύντηξη
• χημική: ενέργεια που περιέχουν τα ορυκτά καύσιμα, οι τροφές οι μπαταρίες
• φωτεινή ενέργεια: ενέργεια του φωτός
• χημική ενέργεια: Η ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στα μόρια των σωμάτων

 Δείτε ένα βίντεο σχετικό ...