Π.Π.Γ προετοιμασία Α΄γυμνασίου

Ο Faraday απέδειξε πειραματικά  ότι  η κίνηση δηλαδή μαγνητών με τον κατάλληλο τρόπο να προκαλεί ηλεκτρικό ρεύμα. Τα πειράματά του οδήγησαν στην ηλεκτρική γεννήτρια.

Το 1820 ο Δανός καθηγητής Hans Christian Oersted κάνοντας πειράματα ηλεκτρισμού τη διάρκεια ενός μαθήματος έκανε τυχαία μια εκπληκτική ανακάλυψη. Η μαγνητική βελόνα μιας πυξίδας, την οποία είχε ξεχάσει κοντά σε έναν αγωγό, μετακινήθηκε, όταν μέσα από τον αγωγό άρχισε να ρέει ηλεκτρικό ρεύμα. Ο Oersted  έβγαλε το συμπέρασμα ότι ένας αγωγός αποκτά μαγνητικές ιδιότητες, όταν μέσα του ρέει ηλεκτρικό ρεύμα.

 ονομάζεται το σύνολο των οργάνων με τα οποία γίνεται η πέψη.

Τα βασικά όργανα του πεπτικού συστήματος είναι τα δόντια, οι σιελογόνοι αδένες, ο φάρυγγας, ο οισοφάγος, το στομάχι, το λεπτό και το παχύ έντερο, το συκώτι, η χοληδόχος κύστη και το πάγκρεας.

Δόντια

Με τα δόντια κόβεται και πολτοποιείται η τροφή. Ανάλογα με το σχήμα και τη λειτουργία τους τα δόντια χωρίζονται σε κοπτήρες, κυνόδοντες, προγόμφιους και γομφίους.

Νεογιλά ονομάζονται τα πρώτα δόντια που αποκτά ένα παιδί, τα οποία αντικαθιστώνται περίπου στην ηλικία των έξι χρόνων.
Μόνιμα ονομάζονται τα δόντια που αντικαθιστούν τα νεογιλά.

 Σιελογόνοι αδένες

Το σάλιο, που εκκρίνεται από τους σιελογόνους αδένες, διασπά το άμυλο και βοηθά στη δημιουργία της μπουκιάς.

Φάρυγγας

Ο φάρυγγας, σε συνδυασμό με τη γλώσσα, εμποδίζουν την μπουκιά να γυρίσει προς το στόμα και την σπρώχνουν προς τον οισοφάγο.

Οισοφάγος 

Σπρώχνει την μπουκιά προς το στομάχι.

Στομάχι

Η μπουκιά αναμειγνύεται με τα στομαχικά υγρά και γίνεται ένα παχύρρευστο υγρό.

Λεπτό έντερο

Με τα υγρά του εντέρου το παχυρρευστο υγρό διασπάται ακόμα περισσότερο. Τα χρήσιμα συστατικά περνούν στο αίμα.

Παχύ έντερο

Τα άχρηστα υπολείμματα της τροφής γίνονται παχύρρευστα και τελικά αποβάλλονται.

Συκώτι

Το συκώτι είναι αδένας, ο οποίος παράγει τη χολή η οποία διασπά τα λίπη.

Χοληδόχος κύστη 

Εδώ αποθηκεύεται η χολή και εκκρίνεται στο δωδεκαδάκτυλο, το αρχικό τμήμα του λεπτού εντέρου.

Πάγκρεας

Το πάγκρεας είναι αδένας, ο οποίος παράγει χημικές ουσίες είναι απαραίτητες για τη διάσπαση υδατανθράκων και πρωτεϊνών Αυτές εκκρίνονται στο δωδεκαδάκτυλο,, το αρχικό τμήμα του λεπτού εντέρου..

ονομάζεται η διαδικασία με την οποία ο οργανισμός μας παίρνει από τις τροφές τα χρήσιμα στοιχεία.

Η ενέργεια στη φύση αποθηκεύεται με διάφορες μορφές. Τις «αποθήκες» ενέργειας τις ονομάζουμε πηγές ενέργειας

Ο ήλιος

Ο Ήλιος ακτινοβολεί αδιάκοπα ενέργεια στο σύμπαν. Η ενέργεια του Ήλιου είναι πυρηνική, ενέργεια δηλαδή που προέρχεται από τη συνένωση, τη σύντηξη, πυρήνων υδρογόνου και τη δημιουργία πυρήνων του χημικού στοιχείου ηλίου. Από την ενέργεια που ακτινοβολεί ο Ήλιος ένα πολύ μικρό μέρος φτάνει στη Γη. Κι όμως αυτό είναι αρκετό, για να συντηρεί τη ζωή στον πλανήτη μας. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλες οι πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούμε, έχουν δημιουργηθεί από την ενέργεια του Ήλιου. Με τα φωτοβολταϊκά μετατρέπουμε απευθείας την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρική.

Τα φυτά και τα ζώα

Τα φυτά αναπτύσσονται χάρη στην ενέργεια που ακτινοβολεί ο Ήλιος. Τα ζώα τρέφονται με φυτά ή με άλλα ζώα που τρέφονται με φυτά. Η ενέργεια, που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των φυτών και των ζώων, προέρχεται άμεσα ή έμμεσα από τον Ήλιο με τη φωτοσύνθεση.

Τρόφιμα

Οι ζωντανοί οργανισμοί παίρνουν την απαραίτητη ενέργεια από τα τρόφιμα. Δεν είναι όμως αποθηκευμένη η ίδια ενέργεια σε όλα τα τρόφιμα. Στη ζάχαρη, για παράδειγμα, είναι αποθηκευμένη πολύ περισσότερη ενέργεια απ' ότι στην ίδια ποσότητα ψωμιού.

Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο

Από διάφορους ζωικούς και φυτικούς μικροοργανισμούς, που θάφτηκαν στο υπέδαφος, δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια εκατομμυρίων ετών τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η χημική ενέργεια του πετρελαίου και του φυσικού αερίου προέρχεται, λοιπόν, από την ενέργεια που οι μικροοργανισμοί αυτοί είχαν αποθηκεύσει από τον Ήλιο.

Οι ορυκτοί άνθρακες ή γαιάνθρακες

Οι ορυκτοί άνθρακες βρίσκονται στο υπέδαφος. Σχηματίστηκαν εκεί κατά τη διάρκεια πολλών εκατομμυρίων χρόνων, από φυτικές ουσίες που θάφτηκαν μετά από φυσικές καταστροφές. Η χημική ενέργεια στους γαιάνθρακες προέρχεται, λοιπόν, από την ενέργεια που τα φυτά είχαν αποθηκεύσει, καθώς αναπτύσσονταν, ουσιαστικά η ενέργειά τους πρροέρχεται από τον ήλιο. Με την καύση τους μετατρέπουμε την ενέργεια τους σε θερμική και στη συνέχεια σε άλλες ωφέλιμες μορφές π.χ ηλεκτρική.  Είναι πολύ έντονη η υποβάθμιση της ενέργειας.

Οι ορυκτοί άνθρακες έχουν πολλές μορφές. Ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε άνθρακα διακρίνονται σε τύρφη, λιγνίτη, λιθάνθρακα και ανθρακίτη.

Οι άνεμοι

Οι άνεμοι δημιουργούνται, καθώς οι διάφορες περιοχές της Γης θερμαίνονται σε διαφορετικό βαθμό από τον Ήλιο. Με τις αναμογεννήτριες μετατρέπουμε την αιολική ενέργεια σε ηλεκτρική.

Το νερό

Υδροηλεκτρικά εργοστάσια ονομάζονται οι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την εκμετάλλευση της δυναμικής ενέργειας του νερού (π.χ ενός ποταμού, μιας λίμνης κτλ.). Δεδομένου ότι παράγουν ενέργεια χωρίς να καταναλώνουν φυσικούς πόρους, θεωρούνται ανανεώσιμες πηγές.

Πυηνική ενέργεια

Πυρηνική ενέργεια ή ατομική ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που απελευθερώνεται όταν μετασχηματίζονται ατομικοί πυρήνες. Είναι δηλαδή η δυναμική ενέργεια που είναι εγκλεισμένη στους πυρήνες των ατόμων λόγω της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων που τα συνιστούν. Η πυρηνική ενέργεια απελευθερώνεται κατά τη σχάση ή σύντηξη των πυρήνων και εφόσον οι πυρηνικές αντιδράσεις είναι ελεγχόμενες (όπως συμβαίνει στην καρδιά ενός πυρηνικού αντιδραστήρα) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει ενεργειακές ανάγκες. Τα ιδιαίτερα επικίνδυνα πυρηνικά ατυχήματα και η δυσκολία διαχείρισης των αποβλήτων καθιστούν την ανθρωπότητα επιφυλακτική στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας.

Γεωθερμία

Γεωθερμία ή Γεωθερμική ενέργεια ονομάζουμε τη φυσική θερμική ενέργεια της Γης που διαρρέει από το θερμό εσωτερικό του πλανήτη προς την επιφάνεια. Η μετάδοση θερμότητας πραγματοποιείται με δύο τρόπους:

α) Με αγωγή από το εσωτερικό προς την επιφάνεια 

β) Με ρεύματα μεταφοράς, που περιορίζονται όμως στις ζώνες κοντά στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών, λόγω ηφαιστειακών και υδροθερμικών φαινομένων.

Μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο έχει η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας για την κάλυψη αναγκών του, καθώς είναι μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας.

ονομάζεται ένα καλώδιο ή σύρμα, όταν είναι τυλιγμένο με σχήμα ελατηρίου.

Όταν το πηνίο διαρρέεται από ρεύμα αποκτά μαγνητικές ιδιότητες και ασκεί δυνάμεις σε άλλους μαγνήτες ή σε πηνία που επίσης διαρρέονται από ρεύμα

ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από υγρή σε στερεή. Είναι αντίστροφη διαδικασία της τήξης. Κατά τη διάρκειά της η θερμοκρασία μένει σταθερή και το σώμα αποβάλλει ενέργεια.

Η θερμοκρασία πήξης των καθαρών ουσιών είναι ίση με τη θερμοκρασία τήξης τους και χαρακτηριστική για κάθε ουσία.

 Μετατροπές καταστάσεων

υπάρχει στα σώματα λόγω των δυνάμεων που ασκούνται σ´ αυτά. Είναι η δύναμη που ασκείται ανά μονάδα επιφάνειας.

Οι χιονοδρόμοι φορώντας φαρδιά χιονοπέδιλα περπατούν με ευκολία στο χιόνι χωρίς να βυθίζονται σε αυτό. Τα φαρδιά χιονοπέδιλα μειώνουν την πίεση. Η πίεση εξαρτάται, λοιπόν, από την επιφάνεια αλλά και από  τη δύναμη που ασκείται στην επιφάνεια αυτή. Όσο μεγαλύτερη είναι η δύναμη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πίεση. Αντίθετα, όσο μεγαλύτερο είναι το εμβαδόν της  επιφάνειας, τόσο μικρότερη είναι η πίεση.

ονομάζεται ο οργανισμός που αποτελείται από πολλά κύτταρα.

Στους πολυκύτταρους οργανισμούς τα κύτταρα συνεργάζονται και εξειδικεύονται, καθώς κάθε ομάδα κυττάρων επιτελεί ξεχωριστές λειτουργίες.

Εκφράζει την ποσότητα μάζας του σώματος στη μονάδα του όγκου.

Μονάδα μέτρησης της πυκνότητας είναι το χιλιόγραμμο ανά κυβικό μέτρο (1 Kg/m³)

Εξετάζοντας το μικρόκοσμο, ανακαλύπτουμε ότι τα σώματα με τη μεγαλύτερη πυκνότητα αποτελούνται από μόρια με μεγαλύτερη μάζα ή από μόρια που βρίσκονται πιο κοντά το ένα στο άλλο.

Δείτε για τον όγκο και την πυκνότητα ...

είναι το «κέντρο» στο κύτταρο που ελέγχει όλες τις λειτουργίες του

Ο πυρήνας έχει σχήμα σφαιρικό ή ωοειδές και βρίσκεται κατά βάσει στο κέντρο περίπου του κυττάρου. Καταλαμβάνει περίπου το 10% του όγκου του κυττάρου,  είναι το μεγαλύτερο κυτταρικό οργανίδιο.

Η δημιουργία πυρήνα ήταν απαραίτητη για τους πολυκύτταρους οργανισμούς ώστε να προστατευτεί το DNA τους, από τις διάφορες φθορές που θα μπορούσε να υποστεί.