Π.Π.Γ προετοιμασία Α΄γυμνασίου

ονομάζουμε τα διάφορα πρόσωπα με τα οποία εμφανίζεται η ενέργεια. Τέτοιες είναι:

• κινητική: ενέργεια που έχει ένα σώμα λόγω της κίνησής του
• δυναμική: ενέργεια που έχει ένα σώμα λόγω της θέσης του ή των δυνάμεων που ασκούνται σε αυτό
• θερμική: κινητική ενέργεια των μορίων σώματος λόγω των συνεχών και τυχαίων κινήσεών τους
• θερμότητα: ενέργεια που μεταδίδεται από ένα θερμότερο σε ένα άλλο ψυχρότερο σώμα
• ηλεκτρική: ενέργεια που μεταφέρεται μέσα από τα ηλεκτρικά κυκλώματα
• πυρηνική: ενέργεια που προκύπτει από την πυρηνική σχάση και σύντηξη
• χημική: ενέργεια που περιέχουν τα ορυκτά καύσιμα, οι τροφές οι μπαταρίες
• φωτεινή ενέργεια: ενέργεια του φωτός
• χημική ενέργεια: Η ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στα μόρια των σωμάτων

 Δείτε ένα βίντεο σχετικό ...

 ονομάζονται οι πηγές ενέργειας τις οποίες η φύση ανανεώνει με πολύ γρήγορο ρυθμό.

Όσο υπάρχει ο Ήλιος, το νερό της βροχής και ο άνεμος κι όσο νέα φυτά φυτρώνουν και αναπτύσσονται, θα έχουμε στη διάθεσή μας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ωστόσο, το βασικό πρόβλημα αυτών των ενεργειακών πηγών είναι ότι, σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα, η αξιοποίησή τους είναι δύσκολη και ιδιαίτερα δαπανηρή.

 ονομάζονται οι πηγές ενέργειας που εξαναντλούνται και υποβαθμίζονται με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό από το ρυθμό με τον οποίο  τις δημιουργεί η φύση.

Τα αποθέματα όμως του πετρελαίου και του φυσικού αερίου είναι περιορισμένα, ενώ τα κοιτάσματα των ορυκτών ανθράκων ολοένα και λιγοστεύουν. Ο ρυθμός με τον οποίο αντλούμε και υποβαθμίζουμε αυτές τις πηγές ενέργειας είναι πολύ μεγαλύτερος από το ρυθμό με τον οποίο η φύση τις δημιουργεί.

Επιπλέον όμως είναι και ρυπογόνες. Η διάσπαση των μορίων τους κατά την καύση ελευθερώνει άτομα άνθρακα που είτε σχηματίζουν μόρια που παραμένουν στην ατμόσφαιρα ως αιθάλη είτε ενώνονται με άτομα οξυγόνου δημιουργώντας μόρια βλαβερών αερίων.

 ενός σώματος ονομάζουμε την κινητική ενέργεια των μορίων του λόγω των συνεχών και τυχαίων κινήσεών τους.
Έχει άμεση σχέση με  τη θερμοκρασία του σώματος. Όσο περισσότερη θερμική ενέργεια έχει ένα σώμα, τόσο μεγαλύτερη είναι και η θερμοκρασία του. 

 ονομάζουμε την ενέργεια μόνο όταν αυτή ρέει από ένα σώμα σε ένα άλλο λόγω της διαφορετικής τους θερμοκρασίας.

Η θερμότητα ρέει από τα σώματα με υψηλότερη θερμοκρασία στα σώματα με χαμηλότερη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η θερμική ενέργεια (κινητική ενέργεια των μορίων) του θερμότερου σώματος να μειώνεται, λόγω της απορροής θερμότητας και η θερμική ενέργεια του ψυχρότερου σώματος να αυξάνεται λόγω της προσθήκης θερμότητας. Αναλογικές είναι και οι μεταβολές στη θερμοκρασία τους. 

Τελικά θα επέλθει ισορροπία δηλαδή οι θερμοκρασίες θα εξισωθούν σε μια ενδιάμεση τιμή όπου οι θερμικές ενέργειες των σωμάτων είναι ίσες. Πλέον παύει και η ροή της θερμότητας.

ονομάζουμε τη μετατροπή της σε μορφές που δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε. Μετατρέπεται σε θερμική ενέργεια του περιβάλλοντος.

Η ενέργεια από το πετρέλαιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα. Όταν όμως χρησιμοποιούμε το πετρέλαιο για την κίνηση του φορτηγού, η ενέργεια υποβαθμίζεται. Μετατρέπεται σε θερμική ενέργεια στη μηχανή του αυτοκινήτου ή στα ελαστικά, καθώς αυτά τρίβονται στο οδόστρωμα.Η ενέργεια που αποδίδεται με τη μορφή θερμότητας κατά την καύση του πετρελαίου προέρχεται από τη διάσπαση των μορίων του στα άτομα από τα οποία αυτά αποτελούνται. Στα μόρια του πετρελαίου έχει αποθηκευτεί ενέργεια που προήλθε από τον Ήλιο πριν εκατομμύρια χρόνια. Η ενέργεια αυτή ελευθερώνεται κατά την καύση, όταν οι δυνάμεις που συγκρατούν τα άτομα άνθρακα, υδρογόνου και οξυγόνου, από τα οποία αποτελούνται τα μόρια του πετρελαίου, παύουν να υπάρχουν και τα μόρια διασπώνται.

Η συνολική ενέργεια στη φύση διατηρείται, η ενέργεια δεν εμφανίζεται από το τίποτα ούτε εξαφανίζεται.

Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε ενέργεια, μπορούμε όμως να τη μετατρέψουμε στη μορφή που μας είναι κάθε φορά χρήσιμη και να ωφεληθούμε από τη μετατροπή αυτή. 

Η βασική αρχή της διατήρησης της ενέργειας ισχύει παντού στο σύμπαν. Ισχύει στο μακρόκοσμο, όπου τα σώματα κινούνται, ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους και αλλάζουν θέσεις και σύσταση. Ισχύει και στο μικρόκοσμο, όπου τα σωματίδια κινούνται συνεχώς και συγκροτούν μεγαλύτερα σωματίδια, λόγω των δυνάμεων που ασκούνται μεταξύ τους. Η ενέργεια του σύμπαντος, από την αρχή της δημιουργίας έως και σήμερα, παραμένει σταθερή. Απλώς αλλάζει μορφές μεταβάλλοντας συνεχώς τον κόσμο μας...

Δείτε ένα απράδειγμα διατήρησης της ενέργειας κατά τη διάρκεια των μετατροπών της απο κινητική σε δυναμική και αντίστροφα...

ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από στερεή σε υγρή. Όση ώρα διαρκεί η τήξη, η θερμοκρασία διατηρείται σταθερή και το σώμα προσλαμβάνει ενέργεια για να εξασθενίσουν οι διαμοριακές δυνάμεις.

Η θερμοκρασία τήξης των καθαρών ουσιών είναι ίση με τη θερμοκρασία πήξης τους και χαρακτηριστική για κάθε ουσία.

 Μετατροπές καταστάσεων

ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από υγρή σε στερεή. Είναι αντίστροφη διαδικασία της τήξης. Κατά τη διάρκειά της η θερμοκρασία μένει σταθερή και το σώμα αποβάλλει ενέργεια.

Η θερμοκρασία πήξης των καθαρών ουσιών είναι ίση με τη θερμοκρασία τήξης τους και χαρακτηριστική για κάθε ουσία.

 Μετατροπές καταστάσεων

ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από υγρή σε αέρια (εξαέρωση), όταν αυτό συμβαίνει στην επιφάνεια του σώματος. Τα μόρια της επιφάνειας του σώματος απορροφούν ενέργεια από το περιβάλλον υπερνικούν τις διαμοριακές δυνάμεις και διαφεύγουν.

Μετατροπές καταστάσεων

 Βρασμό ονομάζoυμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από υγρή σε αέρια (εξαέρωση), όταν αυτό συμβαίνει σε όλη τη μάζα του σώματος. Κατά τη διάρκεια του βρασμού όσο συνυπάρχουν υγρό και υδρατμοί, η θερμοκρασία μένει σταθερή και το σώμα απορροφά ενέργεια για να εκμηδενιστούν οι διαμοριακές δυνάμεις.

Η θερμοκρασία βρασμού είναι χαρακτηριστική για κάθε καθαρή ουσία.  

Μετατροπές καταστάσεων

 ή υγροποίηση ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από αέρια σε υγρή. Είναι αντίστροφη διαδικασία της εξάτμισης και του βρασμού. Κατά τη διάρκειά της το σώμα αποβάλλει ενέργεια.

 Μετατροπές καταστάσεων

• Τα άτομα είναι μικροσκοπικά σωματίδια από τα οποία αποτελούνται τα σώματα.
• Τα άτομα αποτελούνται από τον πυρήνα και τα ηλεκτρόνια , που κινούνται γύρω από τον πυρήνα. Ο πυρήνας αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια.

Δείτε για τα άτομα ...

Αγωγοί ονομάζονται τα υλικά μέσα από τα οποία είναι δυνατή η ροή του ηλεκτρικού ρεύματος.

Αγωγοί είναι όλα τα μέταλλα, όπως ο σίδηρος, το αλουμίνιο, ο χαλκός και άλλα. Αγωγός είναι και ο γραφίτης.

Πάντα οι αγωγοί περιβάλλονται από μονωτές για να αποφευχθεί ο κίνδυνος διαρροών ηλεκτρικού ρεύματος.

Μονωτές ονομάζονται τα υλικά μέσα από τα οποία δεν είναι δυνατή η ροή του ηλεκτρικού ρεύματος.

Μονωτές είναι το ξύλο, το ύφασμα, το γυαλί και τα πλαστικά.

ονομάζουμε την προσανατολισμένη κίνηση των ελεύθερων ηλεκτρονίων των αγωγών.

Για να δημιουργηθεί ηλεκτρικό ρεύμα χρειάζεται μια αιτία, αυτή είναι η ηλεκτρική πηγή

αναγκάζει τα ελεύθερα ηλεκτρόνια να κινηθούν προκαλώντας το ηλεκτρικό ρεύμα.

Ηλεκτρικές πηγές είναι οι μπαταρίες που χρησιμοποιούμε στα μικρά κυκλώματα και στις ηλεκτρικές συσκευές και οι γεννήτριες των εργοστασίων της ΔΕΗ που χρησιμοποιούνται στο τεράστιο κύκλωμα του δικτύου της χώρας μας. Οι ηλεκτρικές πηγές, οι μπαταρίες και οι γεννήτριες, δεν «παράγουν» ηλεκτρόνια, αλλά αναγκάζουν τα ελεύθερα ηλεκτρόνια των αγωγών να κινούνται ομαδικά προς μια κατεύθυνση. 

Οι ηλεκτρικές πηγές παρἐχουν την απαραίτητη ενέργεια που μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια των ηλεκτρονίων. Αυτή είναι η ηλεκτρική ενέργεια.

ονομάζεται το στοιχείο ενός ηλεκτρικού κυκλώματος, με το οποίο μπορούμε να διακόπτουμε τη ροή του ηλεκτρικού ρεύματος..

Οι ασφάλειες μας προστατεύουν από τα βραχυκυκλώματα.

Τα ελεύθερα ηλεκτρόνια ακολουθούν κάθε φορά την ευκολότερη πορεία, την πορεία δηλαδή με τη μικρότερη αντίσταση. Την πορεία αυτή, όταν δεν είναι επιθυμητή, την ονομάζουμε βραχυκύκλωμα. Από τα βραχυκυκλώματα μάς προστατεύουν οι ασφάλειες που διακόπτουν το κύκλωμα και εμποδίζουν τη ροή των ελεύθερων ηλεκτρονίων, όταν η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος γίνει πολύ μεγάλη.

Μαγνήτες ονομάζονται τα σώματα που έχουν την ιδιότητα να έλκουν ορισμένα σιδηρομαγνητικά υλικά, όπως ο σίδηρος, το νικέλιο και το κοβάλτιο.

Μαγνητικοί πόλοι ονομάζονται οι δύο περιοχές του μαγνήτη στις οποίες οι μαγνητικές ιδιότητες είναι εντονότερες.

 Οι όμοιοι μαγνητικοί πόλοι έλκονται οι διαφορετικοί απωθούνται με δύναμη που μικραίνει όσο η απόσταση των μαγνητών αυξάνεται.

Γήινος μαγνητισμός

Η μαγνητική βελόνα μιας πυξίδας προσανατολίζεται πάντα προς το Βορρά, επειδή η Γη συμπεριφέρεται ως τεράστιος μαγνήτης. Ο νότιος πόλος του γήινου μαγνήτη, ο νότιος μαγνητικός πόλος της Γης, βρίσκεται κοντά στο βόρειο γεωγραφικό πόλο, ενώ ο βόρειος πόλος του γήινου μαγνήτη, ο βόρειος μαγνητικός πόλος της Γης βρίσκεται κοντά στο νότιο γεωγραφικό.