Το λεξικό "Ορολογία φυσικής"
Το λεξικό αυτό θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε στη μνήμη σας τη βασική ορολογία της φυσικής. Μπορείτε να μελετήσετε ανά κατηγορία:
- Σώματα - Μίγματα
- Ενέργεια και Θερμότητα
- Μηχανική
- Έμβια - άβια και Φυτά - Ζώα
- Οικοσυστήματα
- Ηλεκτρισμός και Ηλεκτρομαγνητισμός
- Ήχος και φως! Τα κύματα.
- Οξέα Βάσεις Άλατα
- Μεταδοτικές ασθένειες
- Πεπτικό, Αναπνευστικό, Κυκλοφορικό, Αναπαραγωγικό Σύστημα
Ταξινομημένα προς το παρόν Κατά τελευταία ενημέρωση φθίνουσα Ταξινόμηση χρονολογικά: Κατά τελευταία ενημέρωση | Κατά ημερομηνία δημιουργίας
Συμπύκνωση | |||
---|---|---|---|
ή υγροποίηση ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από αέρια σε υγρή. Είναι αντίστροφη διαδικασία της εξάτμισης και του βρασμού. Κατά τη διάρκειά της το σώμα αποβάλλει ενέργεια.
| |||
Τήξη | |||
---|---|---|---|
ονομάζουμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από στερεή σε υγρή. Όση ώρα διαρκεί η τήξη, η θερμοκρασία διατηρείται σταθερή και το σώμα προσλαμβάνει ενέργεια για να εξασθενίσουν οι διαμοριακές δυνάμεις. Η θερμοκρασία τήξης των καθαρών ουσιών είναι ίση με τη θερμοκρασία πήξης τους και χαρακτηριστική για κάθε ουσία. | |||
Βρασμός | |||
---|---|---|---|
Βρασμό ονομάζoυμε τη μετατροπή της φυσικής κατάστασης ενός σώματος από υγρή σε αέρια (εξαέρωση), όταν αυτό συμβαίνει σε όλη τη μάζα του σώματος. Κατά τη διάρκεια του βρασμού όσο συνυπάρχουν υγρό και υδρατμοί, η θερμοκρασία μένει σταθερή και το σώμα απορροφά ενέργεια για να εκμηδενιστούν οι διαμοριακές δυνάμεις. Η θερμοκρασία βρασμού είναι χαρακτηριστική για κάθε καθαρή ουσία. | |||
Μεταφορά θερμότητας με ρεύματα | |||
---|---|---|---|
Όταν στα υγρά και στα αέρια υπάρχουν περιοχές με διαφορετική θερμοκρασία, τα μόρια μετακινούνται από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη προς τις περιοχές με τη μικρότερη θερμοκρασία. Κατά τη μετακίνησή τους αυτή μεταφέρουν ενέργεια. Μακροσκοπικά τη μετακίνηση αυτή την αντιλαμβανόμαστε ως ρεύματα. Δείτε ένα σχετικό βίντεο ... | |||
Μετάδοση θερμότητας με αγωγή | |||
---|---|---|---|
Κατά τη μετάδοση της θερμότητας με αγωγή, τα μόρια του σώματος που βρίσκονται σε περιοχές με υψηλότερη θερμοκρασία μεταδίδουν τη θερμότητα σε γειτονικά τους μόρια που βρίσκονται σε περιοχές με χαμηλότερη θερμοκρασία. Η μετάδοση μπορεί να γίνεται και από μόρια ενός σώματος σε μόρια άλλου σώματος χαμηλότερης θερμοκρασίας, όταν τα σώματα είναι σε επαφή. Τα θερμομονωτικά σώματα ή αλλιώς κακοί αγωγοί της θερμότητας δεν επιτρέπουν τη μετάδοση της θερμότητας με αγωγή (π.χ. ο αέρας), σε αντίθεση με τους καλούς αγωγούς που την επιτρέπουν (π.χ. τα μέταλλα). Δείτε ένα σχετικό βίντεο ... | |||
Θερμική διαστολή/ συστολή | |||
---|---|---|---|
Όταν σε ένα στερεό σώμα προσφέρεται θερμότητα, οι ταχύτητες των μορίων του μεγαλώνουν. Η θερμοκρασία αυξάνεται και τα μόρια απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τις μόνιμες θέσεις τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα και την αύξηση των διαστάσεων του σώματος. Αυτή την αύξηση την ονομάζουμε διαστολή. Αντίστροφα, όταν ένα στερεό σώμα αποβάλλει θερμότητα, οι ταχύτητες των μορίων του μικραίνουν. Η θερμοκρασία του πέφτει και οι αποστάσεις μεταξύ των μορίων μειώνονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των διαστάσεων του σώματος. Αυτή τη μείωση την ονομάζουμε συστολή. Ανάλογη με αυτή για τα στερεά είναι η εξήγηση της διαστολής και συστολής και για τα υγρά και τα αέρια. Στη διαστολή/ συστολή των σωμάτων όταν θερμαίνονται βασίζεται η λειτουργία των θερμομέτρων. Δες ένα σχετικό βίντεο... | |||
Διάδοση θερμότητας με ακτινοβολία | |||
---|---|---|---|
Η διάδοση της θερμότητας με ακτινοβολία γίνεται με ηλεκτρομαγνητικά κύματα που σε αντίθεση με το φως, που και αυτό είναι ηλεκτρομαγνητικό κύμα, δεν είναι ορατά. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία διαδίδεται και στο κενό. Η απορρόφηση του ηλεκτρομαγνητικού κύματος από ένα σώμα προκαλεί αύξηση της θερμικής ενέργειας, άρα και της θερμοκρασίας του σώματος. Τα σκουρόχρωμα σώματα απορροφούν περισσότερη ενέργεια απ' ότι τα ανοιχτόχρωμα σώματα. Δες ένα σχετικό βίντεο ... | |||
Διατήρηση της ενέργειας | |||
---|---|---|---|
Η συνολική ενέργεια στη φύση διατηρείται, η ενέργεια δεν εμφανίζεται από το τίποτα ούτε εξαφανίζεται. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε ενέργεια, μπορούμε όμως να τη μετατρέψουμε στη μορφή που μας είναι κάθε φορά χρήσιμη και να ωφεληθούμε από τη μετατροπή αυτή. Η βασική αρχή της διατήρησης της ενέργειας ισχύει παντού στο σύμπαν. Ισχύει στο μακρόκοσμο, όπου τα σώματα κινούνται, ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους και αλλάζουν θέσεις και σύσταση. Ισχύει και στο μικρόκοσμο, όπου τα σωματίδια κινούνται συνεχώς και συγκροτούν μεγαλύτερα σωματίδια, λόγω των δυνάμεων που ασκούνται μεταξύ τους. Η ενέργεια του σύμπαντος, από την αρχή της δημιουργίας έως και σήμερα, παραμένει σταθερή. Απλώς αλλάζει μορφές μεταβάλλοντας συνεχώς τον κόσμο μας...
Δείτε ένα απράδειγμα διατήρησης της ενέργειας κατά τη διάρκεια των μετατροπών της απο κινητική σε δυναμική και αντίστροφα... | |||
Μη ανανεώσιμες | |||
---|---|---|---|
ονομάζονται οι πηγές ενέργειας που εξαναντλούνται και υποβαθμίζονται με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό από το ρυθμό με τον οποίο τις δημιουργεί η φύση.
Τα αποθέματα όμως του πετρελαίου και του φυσικού αερίου είναι περιορισμένα, ενώ τα κοιτάσματα των ορυκτών ανθράκων ολοένα και λιγοστεύουν. Ο ρυθμός με τον οποίο αντλούμε και υποβαθμίζουμε αυτές τις πηγές ενέργειας είναι πολύ μεγαλύτερος από το ρυθμό με τον οποίο η φύση τις δημιουργεί. Επιπλέον όμως είναι και ρυπογόνες. Η διάσπαση των μορίων τους κατά την καύση ελευθερώνει άτομα άνθρακα που είτε σχηματίζουν μόρια που παραμένουν στην ατμόσφαιρα ως αιθάλη είτε ενώνονται με άτομα οξυγόνου δημιουργώντας μόρια βλαβερών αερίων. | |||
Μορφές ενέργειας | |||
---|---|---|---|
ονομάζουμε τα διάφορα πρόσωπα με τα οποία εμφανίζεται η ενέργεια. Τέτοιες είναι:
Δείτε ένα βίντεο σχετικό ... . | |||
Ετερογενές μίγμα | |||
---|---|---|---|
Στοιχείo | |||
---|---|---|---|
Τα καθαρά (καθορισμένα) σώματα χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες: στα στοιχεία και στις χημικές ενώσεις.
Στοιχεία ονομάζονται τα καθαρά σώματα που αποτελούνται από ένα μόνο είδος ατόμων. Τα μόρια τους μπορεί να είναι μονοατομικά, διατομικά ή τριατομικά. Κάθε άτομο συμβολίζεται με ένα ή περισσότερα γράμματα. Το άτομο του οξυγόνου, για παράδειγμα, συμβολίζεται με το γράμμα Ο. Τα μόρια του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα είνα διατομικά και συμβολίζονται με Ο2.
| |||
Μόριο | |||
---|---|---|---|
Μόριο είναι το μικρότερο τμήμα ενός υλικού που διατηρεί τις ιδιότητές του.
Τα στερεά, υγρά και αέρια υλικά σώματαΤα υλικά σώματα τα διακρίνουμε εύκολα σε στερεά, υγρά και αέρια, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Τα μόρια όλων των υλικών σωμάτων κινούνται συνεχώς και τυχαία προς όλες τις κατευθύνσεις. | |||
Μάζα | |||
---|---|---|---|
Η μάζα ενός σώματος εκφράζει το ποσό της ύλης από το οποίο αποτελείται. Η μάζα ενός υλικού σώματος είναι το άθροισμα της μάζας των μορίων του. Όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα των μορίων και το πλήθος τους, τόσο μεγαλύτερη είναι και η μάζα του σώματος. Μονάδα μέτρησης της μάζας είναι το χιλιόγραμμο ή κιλό (1 Kg). Το πρότυπο χιλιόγραμμο φυλάσσεται στο Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στο Παρίσι. Το πολύτιμο αυτό πρότυπο είναι κατασκευασμένο από κράμα πλατίνας και ιριδίου και φυλάσσεται με μεγάλη προσοχή σε σταθερές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας. | |||
Διάλυμα | |||
---|---|---|---|
Διαλύματα ή ομογενή μίγματα ονομάζονται τα μίγματα στα οποία δεν μπορούμε να διακρίνουμε τα συστατικά τους, ακόμη και αν χρησιμοποιούμε μικροσκόπιο. Τα διαλύματα διακρίνονται σε στερεά (κράματα), υγρά και αέρια ανάλογα με τη φύση του διαλύτη τους. Πολλά από τα υλικά που χρησιμοποιούμε καθημερινά είναι διαλύματα. Το κρασί, το αλατόνερο, ο αέρας που αναπνέουμε, ακόμη και τα μπρούντζινα κέρματα είναι διαλύματα! | |||
DNA | |||
---|---|---|---|
Στο DNA (δεσοξυριβο-νουκλεϊνικό οξύ) «φυλάσσονται» οι γενετικές πληροφορίες, με τη μορφή ενός κώδικα πολύτιμου για την αναπαραγωγή και τη διαιώνιση του είδους. | |||
Αβιοτικά στοιχεία | |||
---|---|---|---|
Αβιοτικά στοιχεία είναι παράγοντες, όπως η ηλιοφάνεια, οι βροχοπτώσεις, το είδος του εδάφους, οι άνεμοι και η θερμοκρασία μιας περιοχής | |||
Διατροφική πυραμίδα | |||
---|---|---|---|
Στη διατροφική πυραμίδα απεικονίζεται η συχνότητα με την οποία πρέπει να καταναλώνουμε τις διάφορες τροφές. Περισσότερα... | |||
Πέψη | |||
---|---|---|---|
ονομάζεται η διαδικασία με την οποία ο οργανισμός μας παίρνει από τις τροφές τα χρήσιμα στοιχεία. | |||