Το λεξικό "Ορολογία φυσικής"
Το λεξικό αυτό θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε στη μνήμη σας τη βασική ορολογία της φυσικής. Μπορείτε να μελετήσετε ανά κατηγορία:
- Σώματα - Μίγματα
- Ενέργεια και Θερμότητα
- Μηχανική
- Έμβια - άβια και Φυτά - Ζώα
- Οικοσυστήματα
- Ηλεκτρισμός και Ηλεκτρομαγνητισμός
- Ήχος και φως! Τα κύματα.
- Οξέα Βάσεις Άλατα
- Μεταδοτικές ασθένειες
- Πεπτικό, Αναπνευστικό, Κυκλοφορικό, Αναπαραγωγικό Σύστημα
Ταξινομημένα προς το παρόν Κατά τελευταία ενημέρωση (αύξουσα) Ταξινόμηση χρονολογικά: Κατά τελευταία ενημέρωση | Κατά ημερομηνία δημιουργίας
Δύναμη | |||
---|---|---|---|
Μία δύναμη μπορεί…
Οι δυνάμεις ασκούνται με επαφή ή από απόσταση. Δυναμόμετρα είναι τα όργανα που χρησιμοποιούμε, για να μετράμε τις δυνάμεις. Μονάδα μέτρησης της δύναμης είναι το 1N ( Newton). Διευκολύνει η αναλογία ότι 1Νewton είναι το βάρος ενός σώματος που έχει μάζα 100 γραμμάρια. | |||
Φωτόνια | |||
---|---|---|---|
ονομάζονται τα σωματίδια του φωτός. Δεν έχουν μάζα αλλά μεταφέρουν ενέργεια. Ένα μικρό βίντεο για τον τρόπο που δημιουργούνται τα φωτόνια ... | |||
Ημιδιαφανή σώματα | |||
---|---|---|---|
Κατά τη Διάδοση του φωτός: κάποια σώματα αφήνουν μέρος μόνο του φωτός να τα διαπεράσει και μάλιστα το διασκορπίζουν με αποτέλεσμα τα φωτεινά αντικείμενα που βρίσκονται πίσω τους να μας φαίνονται θολά. Τα αντικείμενα αυτά ονομάζονται ημιδιαφανή. | |||
Αδιαφανή σώματα | |||
---|---|---|---|
Κατά τη Διάδοση του φωτός: αδιαφανή ονομάζονται τα αντικείμενα τα οποία δεν διαπερνά το φως. Πίσω τους σχηματίζεται η σκιά. ΕκλείψειςΕίναι φαινόμενα που οφείλονται στη δημιουργία της σκιάς της σελήνης και της Γης, Ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα του σχηματισμού της σκιάς της Σελήνης εκδηλώνεται όταν η Σελήνη βρεθεί στην περιοχή μεταξύ της Γης και του Ηλίου Τότε η σκιά της Σελήνης σχηματίζεται πάνω στην επιφάνεια της Γης και συμβαίνει μια έκλειψη Ηλίου. | |||
Ανάκλαση του φωτός | |||
---|---|---|---|
Όταν μια δέσμη ακτίνων φωτός συναντήσει μία λεία και στιλπνή επιφάνεια, όπως είναι η επιφάνεια ενός καθρέφτη, αλλάζει πορεία, ανακλάται. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κατοπτρική ανάκλαση. Η γωνία πρόσπτωσης των φωτεινών ακτίνων είναι ίση με τη γωνία ανάκλασης. | |||
Διαφανή σώματα | |||
---|---|---|---|
Κατά τη Διάδοση του φωτός: Διαφανή ονομάζονται τα σώματα που επιτρέπουν στο φως να τα διαπεράσει. Παρατηρήστε ότι η ταχύητα του φωτός στα διαφανή σώματα είναι μικρότερη από την αμτίστοιχη στο κενό και διαφορετική για κάθε διαφανές υλικό. | |||
Διάχυση του φωτός | |||
---|---|---|---|
Όταν μια δέσμη ακτίνων φωτός συναντήσει μία τραχιά και ανώμαλη, τότε οι ακτίνες ανακλώνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις και διασκορπίζονται, όπως δείχνει το σχήμα. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται διάχυση του φωτός. Χάρη στη διάχυση βλέπουμε τα διάφορα αντικείμενα γύρω μας, καθώς φτάνουν στα μάτια μας κάποιες από τις φωτεινές ακτίνες, που διαχέονται, όταν προσπίπτουν σ' αυτά. | |||
Διάθλαση του φωτός | |||
---|---|---|---|
Φάσμα | |||
---|---|---|---|
Φάσμα (οπτικό φάσμα, φωτεινό φάσμα) ονομάζεται το σύνολο των χρωμάτων που εμφανίζονται κατά την ανάλυση του λευκού φωτός. Η ανάλυση του φωτός έχει ως αιτία τη διάθλαση του φωτός επειδή κάθε χρώμα (μονοχρωματική ακτινοβολία) έχει στα διαφανή μέσα διαφορετική ταχύτητα. Στο αντίστροφο φαινόμενο, τη σύνθεση του φωτός, η ανάμιξη των χρωμάτων δημιουργεί λευκό φως. Η ανάλυση του φωτός είναι υπεύθυνη για το ουράνιο τόξο. | |||
Φακοί | |||
---|---|---|---|
Φακοί ονομάζονται ορισμένα διαφανή σώματα ειδικού σχήματος. Η λειτουργία τους βασίζεται στη διάθλαση του φωτός Συγκλίνοντες ονομάζονται οι φακοί που είναι παχύτεροι στη μέση και λεπτότεροι στα άκρα. . Χρησιμοποιούνται στα μικροσκόπια και τα τηλεσκόπια. Αποκλίνοντες ονομάζονται οι φακοί που είναι λεπτότεροι στη μέση και παχύτεροι στα άκρα. Χρησιμοποιούνται στο σκόπευτρο μιας φωτογραφικής μηχανής και στη διόρθωση σφαλμάτων της όρασης. Στους συγκλίνοντες φακούς, οι φωτεινές ακτίνες συγκεντρώνονται σε ένα σημείο, ενώ με τους αποκλίνοντες, απομακρύνονται η μία από την άλλη. | |||
Φωτεινή πηγή | |||
---|---|---|---|
Φωτεινές πηγές ονομάζονται τα σώματα που ακτινοβολούν φως, μετατρέπουν κάποιο είδος ενέργειας σε φωτεινή ενέργεια. | |||
Απορρόφηση του φωτός | |||
---|---|---|---|
ονομάζουμε τη μερική ή ολική μεταφορά της ενέργειας του φωτός στο σώμα το οποίο αυτό συναντά. Είναι υπεύθυνη για δυο φαινόμενα: Το χρώμα των σωμάτων. Το ηλιακό φως απορροφάται από τα σώματα κι επανεκπέμπεται. Αν εκπεμφθεί όλο το φάσμα το σώμα φαίνεται λευκό, αν είναι κόκκινο π.χ. θα επεμφθεί μόνο η κόκκινη ακτινοβολία. Αν απορροφηθεί όλο το φάσμα των μονοχρωματικών ακτινοβολιών φαίνεται μαύρο. Τη θέρμανση των σωμάτων. Η απορρόφηση της φωτεινής ενέργειας αυξάνει τη θερμική ενέργεια των σωμάτων. Έτσι τα σκουρόχρωμα ρούχα είναι κατάλληλα για το χειμώνα επειδή απορροφούν περισσότερη φωτεινή ενέργεια, ενώ τα ανοιχτόχρωμα είναι κατάλληλα το καλοκαίρι επειδή επανεκπέμπουν περισσότερη ενέργεια από αυτή που κατακρατούν. | |||
Διάδοση του φωτός | |||
---|---|---|---|
Το φως διαδίδεται ευθύγραμμα και η ταχύτητα διάδοσής του στο κενό (περίπου 300.000 km/sec) είναι η ανώτατη ταχύτητα διάδοσης στο σύμπαν! Το φως μπορεί να διαπερνά τα σώματα κατά τη διαδόσή του ή όχι. ΄Ετσι να σώματα διακρίνονται σε Αδιαφανή σώματα, Ημιδιαφανή σώματα και Διαφανή σώματα. Η διαφάνεια κάποιων υλικών εξαρτάται από τη θερμοκρασία και τη φυσική κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Το νερό και το κερί, για παράδειγμα, είναι διαφανή, όταν είναι υγρά, ενώ γίνονται ημιδιαφανή, όταν στερεοποιούνται.
| |||
Μονοκύτταρος οργανισμός | |||
---|---|---|---|
Μονοκύτταρος ονομάζεται ο οργανισμός που αποτελείται από ένα μόνο κύτταρο. Περιλαμβάνονται τα βακτήρια, οι μύκητες, τα πρωτόζωα και οι ιοί. Κάποιοι από αυτούς τους οργανισμούς είναι παθογόνοι, οι περισσότεροι όμως είναι χρήσιμοι.
Στους μονοκύτταρους οργανισμούς το ένα μοναδικό κύτταρο πρέπει να εκτελεί όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Η αμοιβάδα αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ζει στα στάσιμα νερά και κινείται απλώνοντας το κυτταρόπλασμά της προς διάφορες κατευθύνσεις. Έτσι, δεν έχει ποτέ σταθερό σχήμα.
| |||
Φως | |||
---|---|---|---|
Στη νεώτερη φυσική δεχόμαστε ότι το φως έχει δυική υπόσταση:
Το φως μεταφέρει/είναι ενέργεια. Η ηλιακή ενέργεια που φτάνει από τον Ήλιο στη Γη είναι καθοριστική για την ύπαρξη ζωής σε αυτή (Διάδοση θερμότητας με ακτινοβολία, Φωτοσύνθεση...) | |||
Αντιβιοτικά | |||
---|---|---|---|
Τα αντιβιοτικά είναι χημικές ουσίες που εμποδίζουν την εξάπλωση των μικροοργανισμών. χορηγούνται για την αντιμετώπιση των μικροοργανισμών μετά από την εκδήλωση κάποιας ασθένειας. Κάθε αντιβιοτικό είναι κατάλληλο για ορισμένα μόνο είδη μικροβίων. | |||
Λοίμωξη | |||
---|---|---|---|
ονομάζεται η «εγκατάσταση» και ο πολλαπλασιασμός των παθογόνων μικροοργανισμών στο σώμα μας. | |||
Μόλυνση | |||
---|---|---|---|
ονομάζεται η είσοδος ενός μικροοργανισμού στο σώμα μας. Η είσοδος των μικροοργανισμών στο σώμα μας γίνεται κυρίως από το στόμα, τη μύτη ή από ανοιχτά τραύματα. Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ή όπως ονομάζονται αλλιώς τα μικρόβια, μεταδίδονται στον άνθρωπο από την επαφή με μολυσμένα άτομα, ζώα ή αντικείμενα, με μολυσμένες τροφές ή νερό, αλλά και μέσω του αέρα. | |||
Τροφή | |||
---|---|---|---|
Από τις τροφές παίρνουμε την ενέργεια και τις πρώτες ύλες που χρειαζόμαστε. Τα βασικά συστατικά των τροφίμων είναι οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες, τα λίπη, τα άλατα και τα ιχνοστοιχεία, οι βιταμίνες και οι φυτικές ίνες. ΠρωτεΐνεςΟι πρωτεΐνες έχουν μεγάλη θρεπτική αξία και είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του οργανισμού. Παίρνουμε τις πρωτεΐνες κυρίως από τα ζώα και τα προϊόντα τους, δηλαδή από το κρέας, το γάλα και τα αβγά. Πολύ σημαντικές όμως είναι κι οι φυτικές πρωτεΐνες που παίρνουμε κυρίως από τα όσπρια. ΥδατάνθρακεςΟι υδατάνθρακες είναι μία από τις κυριότερες πηγές ενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Βρίσκονται κυρίως στο ρύζι, στα μακαρόνια, στις πατάτες, στο ψωμί αλλά και στα φρούτα, στις ρίζες των φυτών και στα όσπρια. ΛίπηΤο λίπος είναι ένα από τα συστατικά των τροφίμων.Το λίπος καίγεται στο σώμα μας για να έχουμε ενέργεια να κινηθούμε, να αναπνεύσουμε, να μιλήσουμε κλπ. Ταυτόχρονα, το σώμα μας χρησιμοποιεί το λίπος για να αποθηκεύσει ενέργεια. Βρίσκονται στις ελιές, τους ξηρούς καρπούς, στα λιπαρά ψάρια, στο κρέας και σε ζωικά προϊόντα, όπως το φρέσκο βούτυρο, το τυρί και τα πλήρη γαλακτοκομικά. ΙχνοστοιχείαΤο ασβέστιο, που είναι χρήσιμο για την ανάπτυξη των οστών και των δοντιών και ιχνοστοιχεία, όπως ο σίδηρος, που βοηθά στη μεταφορά του οξυγόνου στα κύτταρα, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, το νάτριο και το κάλιο. Σε ακόμη μικρότερες ποσότητες χρειαζόμαστε στοιχεία, όπως το φθόριο, το ιώδιο, ο ψευδάργυρος και ο χαλκός. ΒιταμίνεςΕίναι αναγκαίες για την αξιοποίηση των τροφών από τον οργανισμό, αλλά και για την άμυνα του οργανισμού μας απέναντι στις λοιμώξεις, Φυτικές ίνεςΟι φυτικές ίνες είναι ουσίες τις οποίες δεν απορροφά ο οργανισμός μας. Παρόλα αυτά, διευκολύνουν τη διάβαση της τροφής μέσα από τα όργανα του πεπτικού συστήματος. | |||